Pergamon Antik Kenti

Ege Bölgesi’nin kuzeyinde, bugünkü İzmir’in Bergama ilçesinde yer alan Pergamon, tarih boyunca yalnızca bulunduğu bölgenin değil, tüm Anadolu’nun kültürel ve bilimsel merkezlerinden biri olmuştur. Kaikos (günümüzde Bakırçay) Nehri’nin suladığı verimli vadide, denize yaklaşık 15 kilometre mesafede konumlanan şehir, hem ticaret yollarına yakınlığı hem de doğal savunma avantajı ile stratejik bir konuma sahiptir.

Antik kaynaklarda adından ilk kez M.Ö. 4. yüzyılda söz edilen Pergamon, asıl yükselişini M.Ö. 3. yüzyılda Pergamon Krallığı'nın başkenti olduğunda yaşamıştır. Dönemin en önemli kültürel ve bilimsel kurumlarından biri olan Bergama Kütüphanesi, 200.000 ciltlik dev arşiviyle dönemin İskenderiye’den sonraki en büyük kütüphanesi olmuştur. Bugün Berlin’de sergilenen, döneminin en görkemli yapılarından biri olan Zeus Sunağı da bu dönemin bir mirasıdır.

Şehir, 275 metre yükseklikteki sarp bir tepenin üzerine inşa edilmişti. Yukarı şehir, yani akropol, kraliyet sarayları, tiyatro, askeri garnizonlar ve tapınaklarla donatılmıştı. Antik çağda hem dini hem de idari işlevlere sahip olan bu bölge, aynı zamanda olağanüstü manzaralara da ev sahipliği yapar. Akropolün batıya bakan teraslarına yerleştirilen yapılar, güneşin batışıyla birlikte ziyaretçilere adeta bir zaman yolculuğu yaşatır.

Pergamon’un alt kısımları ise Roma İmparatorluğu döneminde gelişerek şehir hayatının merkezi haline gelmiştir. Bu alanlarda hamamlar, agoralar ve günlük yaşamın izlerini taşıyan birçok yapı yer alır. Şehrin kuzeyden Hellespontos (Çanakkale Boğazı) kentlerine, güneydeyse Smyrna (İzmir), Efes ve Milet gibi önemli liman kentlerine uzanan yollarla bağlantılı olması, Pergamon’u yalnızca kültürel değil ticari olarak da cazip hale getirmiştir.

Bugün Bergama’ya ulaşmak oldukça kolaydır. İzmir Otogarı’ndan düzenli olarak kalkan minibüslerle ya da İzban banliyö treniyle Aliağa’ya gidip oradan Bergama minibüsleriyle ulaşım sağlanabilir.

Ziyaretçilerine hem tarihsel bir yolculuk hem de göz alıcı bir coğrafya sunan Pergamon, Anadolu’nun geçmişine tanıklık etmek isteyen herkes için kaçırılmaması gereken bir duraktır.